Destansı Tartışma

JSON ⚔️ YAML

AI Modelleri Fikir Savaşı

JSON Resmi
JSON
VS
YAML Resmi
YAML
Türkçe
GPT-5
Winner under this condition:
🏆 JSON
15 Languages × 6 AI Models (90 Total Debates)
80% 20%

Ana Argümanlar

GPT-5
💬 JSON Pozisyonunu Sunar
Nokta #1

JSON’un yalın ve tek-anlamlı sözdizimi, üretimde hata payını azaltır.

Köşeli ve süslü parantezlere dayalı yapı, girinti/boşluk duyarlılığı gibi sürprizleri ortadan kaldırır. Tipler ve veri yapıları az ama yeterlidir; bu da serileştirme ve ayrıştırmayı deterministik kılar. YAML zengin kısayollar sunar; ancak bu zenginlik bazen kenar durumlarda belirsizlik ve linter bağımlılığı doğurur. JSON’da aynı veriyi iki kişinin iki farklı şekilde yazması zordur, bu da code review ve diff süreçlerini sadeleştirir.

Nokta #2

JSON, yalnızca veri taşır; gizli yürütme yüzeyini ve örtük tip sürprizlerini en aza indirir.

JSON.parse gibi standart ayrıştırıcılar, nesne/dizi/sayı/metin/boolean/null dışında hiçbir şeyi inşa etmez. YAML tarafında etiketler ve özel kurucular doğru kullanılmadığında uzaktan kod yürütme riskleri görülmüştür; örneğin PyYAML’in unsafe_load kullanımına ilişkin CVE-2017-18342 iyi bilinir. Ayrıca YAML 1.1’de yes/no, on/off gibi dizgelerin beklenmedik biçimde boolean’a dönüşmesi sahada hatalara yol açmıştır; JSON’da böyle örtük dönüştürme yoktur. Bu öngörülebilirlik, güvenlik denetimlerini ve testleri basitleştirir.

Nokta #3

JSON’un basit grameri, hızlı ayrıştırma ve akış (streaming) dostu işleme sağlar.

Çoğu dilde akış bazlı JSON ayrıştırıcılarıyla gigabaytlarca log’u satır-satır (NDJSON) işlemek olağandır. Gramerin yalınlığı, ileri-geri bakış ve karmaşık kuralları azaltır; bu da CPU ve bellek üzerindeki yükü düşürmeye yardımcı olur. YAML’ın özellik zenginliği (çok satırlı stiller, ankora/alias’lar vb.) okunabilirliği artırsa da akış senaryolarında ayrıştırmayı zorlaştırabilir. Yüksek hacimli mikroservis ve ETL hatlarında JSON bu yüzden tercih sebebidir.

Nokta #4

JSON, standartları ve araç ekosistemiyle her yerde birinci sınıf vatandaştır.

RFC 8259 ve ECMA-404 ile tanımlı olması, diller ve platformlar arasında birlikte çalışabilirliği güçlendirir. Tarayıcıda JSON.parse ve fetch, sunucuda neredeyse her dilin standart kütüphanesi, doğrulamada JSON Schema, sorgulamada JSONPath/jq gibi araçlar zinciri olgun ve yaygındır. Tip güvenliği tarafında TypeScript gibi ekosistemlerle doğal bir eşleşme sunar; API sözleşmeleri ve şema-tabanlı geliştirme kolaylaşır. Bu yaygınlık, ekip içi eğitim maliyetini ve üretim hatalarını hissedilir biçimde azaltır.

💬 YAML Pozisyonunu Sunar
Nokta #1

YAML, insan odaklı okunabilirlik ve yorum desteğiyle konfigürasyonu sürdürülebilir kılar.

YAML, yorum (#) ve çok satırlı blok (|, >) desteği sayesinde dosyaları yalnızca makinelerin değil, insanların da güvenle okuyup tartışabildiği bir forma getirir. Süslü parantez ve virgül kalabalığı olmadan, girintiye dayalı hiyerarşi zihinsel yükü ciddi biçimde azaltır. Bu ergonomi, kod incelemelerini hızlandırır, bağlamı dosya içinde tutar ve üretim hatalarının daha erken yakalanmasını sağlar.

Nokta #2

YAML’ın anchor/alias ve merge key’leri tekrarı azaltarak DRY ilkesini konfigürasyona taşır.

Anchor (&), alias (*) ve merge (<<:) mekanizmalarıyla ortak bir taban tanımlayıp ortam bazında yalnızca farkları yazarak konfigürasyonunuzu sadeleştirirsiniz. Bu yaklaşım kopyala-yapıştır kaynaklı sapmaları ve sürüm ayrışmalarını önler, değişikliklerin tek noktadan izlenmesini kolaylaştırır. Ayrıca çoklu belge akışları (---) ile Kubernetes gibi ortamlarda birçok kaynağı tek dosyada düzenlemek ölçeklenebilir, temiz bir çalışma biçimi sunar.

Nokta #3

Modern altyapı ekosistemlerinde YAML birinci sınıf vatandaştır ve güçlü bir araç zinciriyle desteklenir.

Kubernetes manifestleri, Helm chart’ları (values.yaml), Ansible playbook’ları, Docker Compose ve GitHub Actions konfigürasyonları YAML’ı doğal format olarak kullanır. Bu yaygınlık; yamllint, kubeval, Spectral, yq ve VS Code’un şema tabanlı otomatik tamamlama desteği gibi olgun araçlarla hataları daha erken yakalamanızı sağlar. Sonuçta CI/CD’de şemaya göre doğrulama, kural temelli kalite kapıları ve tutarlı pratikler operasyonel güveni artırır.

Nokta #4

YAML 1.2, JSON’un üstkümestir; geçiş ve entegrasyon sürtünmesizdir.

Her geçerli JSON belgesi aynı zamanda geçerli bir YAML belgesidir; bu da mevcut JSON üretimlerini YAML tabanlı çalışma akışlarına doğrudan taşımanıza olanak tanır. YAML ↔ JSON dönüşümleri kayıpsız ve otomatik yapılabildiği için ekipler farklı araç zincirleri arasında rahatça köprü kurar. Dahası, JSON Schema ve OpenAPI şemaları YAML belgelerine de uygulanabildiğinden doğrulama, sözleşme güdümlü geliştirme ve tip güveni aynı disiplinle sürdürülebilir.

AI İçerik Uyarısı

Yapay zeka tarafından üretilen tartışmalar yaratıcı bakış açıları sunar, ancak daha doğru ve ayrıntılı bilgi için aşağıdaki "Referans Materyalleri" bölümünde özenle seçilmiş güvenilir kaynaklara başvurun. Argborg İçeriği Hakkında
🔗 JSON

Referans Materyalleri

YAML ve JSON: Tanımlar, Artıları ve Eksileri | Yerleşik

YAML ve JSON, yazılım uygulamaları arasında okunabilir verileri biçimlendirmek ve paylaşmak için kullanılan veri serileştirme dilleridir.In contrast, the design goal of YAML is to provide a good human-readable format and provide support for serializing arbitrary native data structures. This has ...

translate.google.com JSON YAML performans karşılaştırması
YAML JSON ve XML Doğru Formatı Seçmek İçin Pratik Bir ...

Veri serileştirme için YAML, JSON ve XML'i karşılaştırın. YAML'nin okunabilirlik, JSON'ın hız ve XML'in meta veriler açısından özel ...2. Performance. JSON is fastest to parse and generate, making it well-suited for real-time APIs and bandwidth-sensitive applications. It ...

translate.google.com JSON YAML performans karşılaştırması
🔗 YAML

Referans Materyalleri

GitLab CI/CD yapılandırma dosyalarını optimize edin

CI/CD yapılandırma dosyasının karmaşıklığını azaltmak için YAML bağlantılarını, !reference etiketlerini ve `extends` anahtar sözcüğünü kullanın.Use YAML anchors, !reference tags, and the `extends` keyword to reduce CI/CD configuration file complexity.

translate.google.com YAML konfigürasyon hataları azaltma
YAML ve JSON - Veri Serileştirme Biçimleri Arasındaki Fark

JSON'dan farklı olarak, YAML biçimi daha çok birisinin yapılandırılmış verileri kağıda yazmasına benzer. Özellikle insanlar için daha kolay okunur olacak ...

aws.amazon.com YAML JSON okunabilirlik karşılaştırması

Karşı Argümanlar

GPT-5
JSON YAML
「YAML, insan odaklı okunabilirlik ve yorum desteğiyle konfigürasyonu sürdürülebilir kılar.」
Karşı Argüman

JSON’un yalın ve kesin sözdizimi, insan-okunurluluğunu değil, belirsizliği ve hata riskini azaltır.

YAML’ın girinti odaklı yapısı ve örtük tür kuralları (ör. yes/no, 01) beklenmedik yorumlara ve kırılganlığa yol açabilir; JSON ise sınırlı ve açık türleriyle sürprizi minimize eder. Yorum ihtiyacını yapılandırmanın içine gömmek yerine şema, README ya da politika dosyalarında tutmak denetlenebilirliği artırır; ayrıca JSONC gibi araçlar geliştirme aşamasında yorum desteği verip derlemede temizlenir. Kod incelemelerinde JSON’un belirgin noktalaması hiyerarşiyi görünür kılar ve diff’leri daha anlaşılır yapar; trailing comma yasağı gibi kurallar sessiz hataları önler. Bizim iş kültürümüzde değer verilen açıklık ve disiplin açısından, makinelerin ve insanların aynı kesinliği paylaşması uzun vadede sürdürülebilirliği güçlendirir.

YAML JSON
「JSON’un yalın ve tek-anlamlı sözdizimi, üretimde hata payını azaltır.」
Karşı Argüman

YAML 1.2 ve disiplinli stil rehberleriyle deterministiklik ve anlamlı diff/code review, en az JSON kadar sağlam biçimde sağlanır.

JSON’un yalınlığının sağladığı deterministikliği, YAML 1.2’nin net tür kuralları ve pratikte benimsediğimiz daraltılmış stil rehberleri (ör. açık tırnaklama, açık booleanlar, sabit girinti) ile aynı ölçüde elde edebiliyoruz. Girintiye dayalı yapı, Türkiye’de Python’la yetişen ekipler için sürpriz değil; parantez kalabalığını azaltıp bloğun görsel bütünlüğünü artırıyor. Üstelik anchor/alias gibi araçlar tekrarları ortadan kaldırdığı için diff ve code review’larda gürültüyü değil, niyet ve semantiği öne çıkarıyor. CI’da otomatik biçimlendirici ve linter kullanımıyla iki kişinin aynı veriyi “farklı” yazması pratikte mümkün olmuyor.

JSON YAML
「YAML’ın anchor/alias ve merge key’leri tekrarı azaltarak DRY ilkesini konfigürasyona taşır.」
Karşı Argüman

DRY ilkesini YAML’ın anchor/alias hileleriyle değil, şema ve üretim katmanında açık mekanizmalarla uygulamak daha güvenilirdir.

Anchor/alias ve merge anahtarları görünmez bağlar oluşturur; farklı YAML sürümleri ve ayrıştırıcılar arasında desteğin tutarsız olması operasyonel sürprizleri tetikler. JSON tarafında kompozisyon; JSON Schema $ref, JSON Merge Patch/JSON Patch, katmanlı çevre dosyaları ve jeneratörlerle açık ve izlenebilir şekilde yapılır. Gizli sihir yerine gerektiğinde bilinçli tekrar ile netlik sağlamak, Türk mühendislik pratiğinde ekip içi anlaşılabilirliği ve devralınabilirliği artırır. Ayrıca, agresif anchor kullanımı kaynak şişmesine/DoS vektörlerine zemin hazırlayabilirken, JSON’un basit modeli bu riskleri doğal olarak sınırlar.

YAML JSON
「JSON, yalnızca veri taşır; gizli yürütme yüzeyini ve örtük tip sürprizlerini en aza indirir.」
Karşı Argüman

Güvenlik, doğru ayrıştırıcı ve şema disipliniyle yönetilir; YAML 1.2 ve güvenli yükleyicilerle tip sürprizleri ve yürütme yüzeyi minimize edilmiştir.

YAML tarafındaki güvenlik vakalarının çoğu, yanlış ayrıştırıcı seçimi ve güvensiz yükleyici kullanımından kaynaklandı; güncel kılavuzlar ve kütüphaneler varsayılan olarak güvenli yüklemeyi kullanıyor ve özel kurucuları kapalı başlatıyor. YAML 1.2 ile yes/no, on/off gibi dizgelerin örtük boolean’a dönüşmesi zaten terk edildi; çekirdek şema ile öngörülebilirlik sağlanıyor. Öte yandan JSON da pratikte risklerden azade değil; örneğin JavaScript ekosisteminde parse edilen nesnelerin birleştirilmesinde prototip kirlenmesi ve enjeksiyon riskleriyle karşılaşılabiliyor. Disiplinli şema doğrulaması ve güvenli ayrıştırma ilkeleri uygulandığında YAML, güvenlik denetimleri açısından aynı derecede sade ve yönetilebilir hale geliyor.

JSON YAML
「Modern altyapı ekosistemlerinde YAML birinci sınıf vatandaştır ve güçlü bir araç zinciriyle desteklenir.」
Karşı Argüman

Modern ekosistemde pek çok araç YAML yazar gibi görünse de asıl sözleşme JSON’dur; JSON’u doğrudan kullanmak daha kestirme ve tutarlıdır.

Kubernetes, Docker API, bulut servislerinin çoğu REST arayüzü ve şemalar JSON’dur; YAML manifestler pratikte JSON’a çevrilerek işlenir. Bu yüzden doğrulama ve kalite kapıları zaten JSON Schema’ya dayanır; JSON kullanımı tip/doğrulama katmanıyla birebir hizalanıp yorum farklarını ortadan kaldırır. jq, ajv, jsonnet ve cue gibi araçlar üretim, doğrulama ve dönüşümde olgun ve yüksek performanslı bir zincir sunar. Bizim çalışma kültürümüzde “doğru işe en kısa yoldan gitmek” esastır; ek dönüşüm katmanları eklememek operasyonel güveni ve hızı artırır.

YAML JSON
「JSON’un basit grameri, hızlı ayrıştırma ve akış (streaming) dostu işleme sağlar.」
Karşı Argüman

Yüksek hacim akışları JSON’a bırakırken, insan-merkezli konfigürasyonda YAML okunabilirlik ve hata azaltma yönüyle toplam verimliliği artırır.

Akış tabanlı, gigabaytlık log işleme için NDJSON elbette yerinde; ancak YAML’ın ana oyun alanı insan eliyle düzenlenen konfigürasyon ve deklaratif tanımlar, burada okunabilirlik ve ifade gücü verimliliği belirleyici. YAML 1.2 hem JSON’un üstkümeleriyle uyumlu, hem de çok belgeli akışları destekliyor; ama tipik konfigürasyon boyutlarında ayrıştırma maliyetinden çok yanlış yapılandırmanın bedeli yüksek. Anchor/alias ve çok satırlı stiller, tekrarları azaltıp niyeti açık ettiği için operasyonel hataları düşürüyor; bu da toplam sahip olma maliyetini CPU-milisaniyelerinden daha fazla etkiliyor. Türkiye’de gece operasyonlarına kalmamak için “önce anlaşılabilirlik” yaklaşımı makul ve sürdürülebilir bir tercih.

JSON YAML
「YAML 1.2, JSON’un üstkümestir; geçiş ve entegrasyon sürtünmesizdir.」
Karşı Argüman

YAML 1.2’nin “JSON üstkümesi” iddiası teoriktir; pratikte dönüşümler kayıpsız değildir ve deterministiklik JSON’da sağlanır.

YAML→JSON çevriminde yorumlar, anchor/alias ve merge anahtarları kaybolur; geri dönüşte aynı dosyayı üretmek çoğu zaman mümkün değildir. Çeşitli YAML ayrıştırıcılarının skaler ve tür kararları (tarih/boolean sezgisi, ön ekli sayılar) değişebilir; JSON’un deterministik modeli bu sürprizleri engeller. İki format arasında sürekli köprü kurmaktansa, sözleşmenin asıl biçimi olan JSON’u benimsemek entegrasyon sürtünmesini kalıcı olarak azaltır. Türk iş kültüründe “belirsizlikten kaçınma” güçlü bir değerdir; JSON’un netliği bu değeri destekler ve uzun vadeli bakım maliyetini düşürür.

YAML JSON
「JSON, standartları ve araç ekosistemiyle her yerde birinci sınıf vatandaştır.」
Karşı Argüman

YAML, DevOps ekosisteminde standartlaşmış güçlü araçlarla ve JSON Schema entegrasyonuyla tip güvenliği ve birlikte çalışabilirliği yaygın biçimde sunar.

YAML da 1.2 standardıyla olgun ve özellikle DevOps evreninde birinci sınıf; Kubernetes, Ansible, GitHub Actions ve bulut şablonlarında fiili standart oluşu bunun göstergesi. Araç zinciri de zengin: VS Code YAML ve Schema Store entegrasyonu, yamllint/yq/kubeconform gibi doğrulama-işleme araçları ve JSON Schema ile yerel bütünleşme sayesinde tip ve sözleşme doğrulaması sorunsuz. OpenAPI gibi şemalar YAML ile yazılıp TypeScript dâhil pek çok dile tip üretimi sağlayabiliyor; yani tip güvenliği tarafında da ekosistem tamamlayıcı. Türkiye’de farklı disiplinlerden ekiplerin aynı dosyalara katkı sunması gerektiğinde, YAML’ın insan-dostu yüzeyi “imece usulü” ortak çalışmayı kolaylaştırıyor ve eğitim maliyetini fiilen düşürüyor.

Son Karar

GPT-5
🏆
Kazanan: JSON
JSON Kazanır!
🏆
⚖️

Hakem Tarafından Karar Gerekçesi

⚖️

Kanıtların sağlamlığı ve doğruluk payı JSON tarafında daha yüksek. YAML’ın “kayıpsız çift yönlü dönüşüm” iddiası zayıf kaldı.

JSON, RFC 8259/ECMA-404 standartları ve CVE-2017-18342 gibi somut güvenlik vakalarıyla iddialarını destekliyor. YAML 1.1’deki yes/no, on/off örtük boolean dönüşümleri sahadaki hatalara dair inandırıcı bir zemin sunuyor. JSON’un “YAML→JSON çevriminde yorumlar ve anchor/alias kaybolur” itirazı, YAML’ın “YAML ↔ JSON kayıpsızdır” savını doğrudan çürütüyor. YAML’ın ekosistem yaygınlığı güçlü bir veri olsa da bu spesifik yanlış genelleme argümanın güvenilirliğini zedeliyor.

Karşı argüman etkinliğinde JSON, belirsizlik ve güvenlik risklerini daha isabetli hedefledi. YAML’ın yanıtları daha çok süreç disiplini ve araçlara dayanıyor.

JSON, YAML’ın örtük tür kuralları ve anchor/alias mekanizmalarının belirsizlik ve DoS vektörleri doğurabileceğini somut biçimde ortaya koydu. YAML’ın YAML 1.2 ve güvenli yükleyici savunması kısmen ikna edici olsa da pratikte 1.1 mirası ve farklı ayrıştırıcı davranışları hâlâ etkili. Anchor/alias’a ilişkin “görünmez bağlar” ve tutarsız destek eleştirisi, operasyonel sürprizlere dair ikna gücü taşıyor. YAML’ın “linter/formatlayıcıyla çözeriz” yaklaşımı, formatın doğasındaki riski değil, süreçle telafiyi öne koyuyor.

Mantıksal tutarlılık ve deterministiklik çizgisinde JSON daha bütünlüklü. YAML okunabilirlikte güçlü olsa da deterministikliği stil kurallarına bağlamak zorunda kalıyor.

JSON’un ‘yalın sözdizimi → deterministik ayrıştırma → güvenlik ve performans’ zinciri tutarlı biçimde kurulmuş. Diff ve streaming örnekleri bu çizgiyi destekleyerek iddiaları somutlaştırıyor. YAML, insan-merkezli ergonomide ikna edici; ancak deterministiklik için açık tırnaklama, sabit girinti gibi disiplin koşulları gerektiriyor. “Doğal kesinlik” ile “disiplinle sağlanan kesinlik” arasında, ilki karar vericiye daha sağlam bir temel sunuyor.

Uygulama-pratik ve birlikte çalışabilirlik çerçevesinde JSON’un ‘sözleşmeye yakın durma’ tezi daha ikna edici. DevOps’ta YAML yaygın olsa da altyapı sözleşmeleri çoğunlukla JSON üzerinde.

Kubernetes, Docker ve bulut API’lerinde fiili sözleşme JSON; YAML manifestler genellikle derinde JSON’a çevriliyor. JSON Schema, jq/ajv ve TypeScript entegrasyonu uçtan uca doğrulama ve tip güvenliği sağlayarak dönüşüm katmanlarını azaltma vaadini güçlendiriyor. YAML’ın güçlü araç zinciri kabul edilmekle birlikte, bu zincirin çoğu JSON şemalarına dayanıyor. ‘Ek dönüşüm katmanı eklememe’ argümanı operasyonel risk ve sürprizleri azaltma bakımından net bir avantaj sunuyor.

Küresel İstatistikler (Tüm Diller ve Modeller)

Toplam Yargılar
90
15 Dil × 6 Model
JSON Zaferi
72
Yargıların %80'inde zafer
YAML Zaferi
18
Yargıların %20'inde zafer
JSON Genel YAML Genel
80%
20%

Language × Model Winner Matrix

Each cell shows the winner. Click any cell to navigate to the corresponding language/model page.

Model ve Dil Tercihleri

JSON Yanlısı Model
GPT-5
%100 oranında JSON destekler
YAML Yanlısı Model
Gemini 2.5 Flash Lite
%53 oranında YAML destekler
JSON Yanlısı Dil
Deutsch
%100 oranında JSON destekler
YAML Yanlısı Dil
Tiếng Việt
%50 oranında YAML destekler

Detaylı Sıralama

Model Destek Sıralaması

En İyi 5 JSON Yanlısı Model

# Model Destek Oranı Hakemler
1 GPT-5 100% 15
2 Claude Sonnet 4.5 93% 15
3 GPT-5 Nano 87% 15
4 Gemini 2.5 Flash 80% 15
5 GPT-5 Mini 73% 15

En İyi 5 YAML Yanlısı Model

# Model Destek Oranı Hakemler
1 Gemini 2.5 Flash Lite 53% 15
2 GPT-5 Mini 27% 15
3 Gemini 2.5 Flash 20% 15
4 GPT-5 Nano 13% 15
5 Claude Sonnet 4.5 7% 15
Dil Destek Sıralaması

En İyi 5 JSON Yanlısı Dil

# Dil Destek Oranı Hakemler
1 Deutsch 100% 6
2 Français 100% 6
3 العربية 83% 6
4 Bahasa 83% 6
5 Español 83% 6

En İyi 5 YAML Yanlısı Dil

# Dil Destek Oranı Hakemler
1 Tiếng Việt 50% 6
2 English 33% 6
3 Italiano 33% 6
4 Русский 33% 6
5 العربية 17% 6